Donderdag 6 juni 2019 werd op initiatief van de Vrouwenraad in het Vlaams Parlement geluisterd naar en gedebatteerd met zowel experten als ervaringsdeskundigen over kinderopvang in Vlaanderen.
De eerste crèche in België werd 175 jaar geleden in Brussel geopend. In 1910 pleitte een zekere Elise Plasky al voor gratis kinderopvang als burgerrecht voor ieder arbeidersgezin!
Vandaag is de vraag naar kinderopvang nog steeds brandend actueel, dixit Magda De Meyer, voorzitter van de Vrouwenraad. Het gaat niet enkel om de economische voordelen van deze dienstverlening, maar om zo veel meer: kinderopvang heeft zowel een pedagogische als een sociale rol, zeker wanneer we de link leggen met de stijgende kinderarmoede. Kwalitatieve kinderopvang kan voorkomen dat jonge kinderen met een achterstand aan de kleuterschool beginnen en zo hun verdere leven hypothekeren.
Immers, de helft van de race wordt gereden tussen 0 en 3 jaar. Baby’s en peuters uit de hogere sociale klassen leren dan al 2200 woorden, terwijl dat er in de bijstandsgezinnen slechts 600 zijn. Tot nu toe is het zo dat gezinnen met een hoger inkomen drie keer meer gebruikmaken van kinderopvang dan gezinnen met een lager inkomen. Zeker voor de laatste moeten de drempels verlaagd worden wat betreft aanbod, prijs (nultarief voor de meest kwetsbare gezinnen i.p.v. de recente verdriedubbeling van het laagste tarief), bereikbaarheid en flexibiliteit.
Om van kinderopvang in Vlaanderen een basisrecht te maken, moet er gewerkt worden aan de toegankelijkheid, de beschikbaarheid en de betaalbaarheid. De investering betaalt zichzelf later helemaal en zelfs meer terug. De samenleving heeft hier enkel baat bij.
- Ann Vermorgen, nationaal secretaris ACV, stelt dat er met kwalitatieve kinderopvang als basisrecht een veel grotere groep bereikt kan worden, zoals kansarme gezinnen, alleenstaande ouders en ouders met een migratieachtergrond. Gratis kwalitatieve kinderopvang, buurtgericht en lokaal ingebed, is een hele slimme overheidsinvestering.
- Sanghmitra Bhutani van het Minderhedenforum legt uit hoe het aanbod van inkomensgerelateerde opvang ontoereikend is voor kansarme moeders met een migratieachtergrond. Zij botsen op een muur van regelgeving.
- Als maatschappij moeten we goed zorgen voor de mensen die in de sector werken. Prof. Michel Vandenbroeck pleitte onder meer voor loon naar werk en voor automatische toekenning van het allerlaagste tarief.
- Lorraine Spiteiri toonde aan hoe het gratis kinderopvangbeleid op Malta er het leven van vrouwen verbeterd heeft en hoe het gelinkt is aan vrouwenrechten.
- Marion Böker stelt dat voldoende gratis kinderopvang, zoals in de deelstaat Berlijn, zinloos is wanneer men niet tegelijkertijd aan de kwaliteit werkt.
Uit het panelgesprek* bleek nogmaals hoe groot het belang is van flexibiliteit, dat er ook nood is aan urgente opvang, dat het aantal kinderen per begeleider véél te hoog is (8 op 1), dat de administratie en de financiering voor kwetsbare personen een onontwarbaar kluwen zijn en dat er ouders zijn die echt hun angst moeten overwinnen en hun schuldgevoelens opzijzetten om aan het traject te beginnen.
* Panel
- Freya Geinger, agogisch medewerker Koala Aalst, werkt ook voor de Vereniging waar armen het woord nemen (Aalst) en Maria Hebbelinck, ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting bij de Federale Overheidsdienst Economie
- Patrick Blondé, algemeen directeur CKG Kapoentje Oostende en pionier Oudercrèche D’n Opvang
- Elke Decruynaere, schepen van Onderwijs, Opvoeding, Outreachend Werk en Jeugd Gent
- Lutgard Vrints, attaché Gezinsbond
⇒ Conclusie
Het recht op kinderopvang moet dringend uitgebreid worden.
‘Gratis’ is niet de hoogste prioriteit, want dit werkt niet noodzakelijk drempelverlagend.
Sommige gezinnen vinden immers hun weg niet in het kluwen en kampen met angst- en schuldgevoelens.
Geef kinderverzorgers loon naar werk.
En zorg ervoor dat het systeem zich aanpast aan de gezinnen in plaats van omgekeerd.
|