Vrouwenraadsamenlevingsmodel
Met meer mensen wat beter combineren
Gezinnen en alleenstaanden zijn constant op zoek naar een evenwicht om beroeps- en gezinsleven zo optimaal mogelijk te kunnen combineren. De overheid creëert hiervoor diverse mogelijkheden: moederschapsrust en geboorteverlof voor vaders en meemoeders bij een bevalling, thematische verloven, tijdskrediet, deeltijds werk, kinderopvang, wat lastenverlagingen, enzovoort.
Maar het zijn vooral vrouwen die hun loopbanen tijdelijk onderbreken of op een lager pitje zetten. Ze presteren gemiddeld minder uren beroepsarbeid en gemiddeld meer uren gezins/zorgarbeid per week dan mannen. De verschillen v/m bij sociale arbeid, persoonlijke verzorging en ontspanning zijn minder groot. Binnen de gezinnen wordt het evenwicht van de dagelijkse activiteiten dan wel op een bepaalde manier hersteld maar tussen de groep vrouwen en de groep mannen is er duidelijk een onevenwicht op het vlak van de beroepsloopbaan en de zorgarbeid.
Dé oplossing is bijgevolg een evenwichtige combinatie van beroeps- en gezinsleven voor iedereen.
Welke beleidsmaatregelen moeten daarvoor genomen worden?
Vertrekken van een samenlevingsmodel of combinatiemodel dat onze dagelijkse activiteiten (professionele arbeid, gezins/zorgarbeid, vrijwillige of sociale arbeid, educatie, vrije tijd en persoonlijke verzorging – allemaal productieve processen) over alle gezinsleden evenwichtig verdeelt. Met voldoende ondersteuning van de overheid, zodanig dat ook mensen die er bepaalde periodes in hun leven alleen voor staan eveneens de kans krijgen om dit alles rond te krijgen.
De uitbouw van een sterke democratie, die volgende basiswaarden omvat: gelijkheid, vrijheid, solidariteit en efficiëntie. Deze waarden moeten in evenwicht zijn. Ze moeten elkaar stimuleren maar ook begrenzen. Dat houdt onder meer in dat gelijkheid niet mag primeren want dan zou elke burger verplicht worden om bijvoorbeeld 38u per week te werken. Dat betekent ook dat vrijheid niet de hoofdwaarde mag zijn want dan zouden veel mensen er kunnen voor kiezen om helemaal niet beroepsactief te zijn, waardoor van de overblijvende beroepsactieven dan wel veel solidariteit verwacht zou worden.
Met meer mensen wat minder uren beroepsarbeid
Het Vrouwenraadsamenlevingsmodel stelt een normale 'volwaardige' baan van bijvoorbeeld 35 u per week voor als gemiddelde van een beroepsloopbaan van de ganse groep werknemers, zonder verplaatsingstijd maar wel met inbegrip van de mogelijkheden om af en toe (tijdelijk) uit te stappen en behoorlijk vergoed te worden. Deze onderbrekingsperiodes gelden dan als gelijkgestelde dagen voor het pensioen. De norm van 35u is een gemiddelde. Dat betekent dat er altijd mensen zullen zijn die gemiddeld minder uren of net meer uren beroepsactief bezig zijn.
Vrouwen en mannen presteren in dit model ook voldoende uren gezins/zorgarbeid per week.
Wanneer we dit alles in een figuur gieten zou onze week, zowel voor de gemiddelde groep vrouwen als voor mannen, er als volgt kunnen uitzien:
 |
| Of een andere variatie: |
 |
Op basis van dit samenlevingsmodel als kader, kunnen in diverse beleidsdomeinen, zoals sociale zekerheid, sociale bijstand, inkomstenbelasting, tewerkstelling,… aangepaste beleidsmaatregelen genomen worden, die rekening houden met het evenwicht dat mannen en vrouwen in al hun diversiteit nodig hebben.
Er bestaan heel wat maatregelen om de draagkracht van gezinnen te verhogen, zoals kinderopvang en ondersteuning van huishoud- en zorgtaken.
Onze mening hierover leest u bij de items over kinderopvang, onthaalouders, huishoudpersoneel, compensatieclausules, mantelzorger.
Daarnaast zijn er maatregelen die de impact van beroepsarbeid op de draagkracht van gezinnen kunnen temperen zoals het (tijdelijk) verminderen van de arbeidsduur, telewerk, flexibele werkuren, thematische verloven, tijdskrediet. Onze mening hierover leest u bij de items over werktijdenregeling, gelijkgestelde periodes, tijdskrediet, deeltijds werk, geboorteverlof voor vaders en meemoeders, ouderschapsverlof.
Tal van instanties hebben aandacht voor de hindernissen om arbeid met zorg te verenigen. Zij ontwikkelden daarom visies en diverse instrumenten om mensen op weg te helpen.
Dit zijn er enkele:
|