Borstkanker

De Vrouwenraad is zeer bekommerd om de gezondheid van vrouwen en vooral om het feit dat ongeveer   1 op 9 vrouwen borstkanker krijgen. In Vlaanderen is het de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. De Vrouwenraad focust al enkele jaren op de preventie van borstkanker in het kader van het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker. In 2015 kwamen we ook op voor een betere terugbetaling van de warmeborstreconstructie.

Preventie

De Vrouwenraad is lid van de Vlaamse werkgroep Bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Dit is een ondersteunende werkgroep die de uitvoering van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker opvolgt.

Op beleidsvlak gebeurt er heel wat met betrekking tot borstkankeropsporing. De gemeenschappen zijn hiervoor verantwoordelijk.
Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker loopt al sinds 2001. Het geeft vrouwen van 50 tot en met 69 jaar de mogelijkheid om de twee jaar een screeningsmammografie te laten nemen. Dit onderzoek biedt de beste kansen om vroegtijdig borstkanker op te sporen bij vrouwen die nog geen klachten hebben. De kans op genezing wordt daardoor groter, moest er een tumor ontdekt worden. Het onderzoek is gratis voor deze leeftijdsgroep op voorwaarde dat men aangesloten is bij een mutualiteit.  Er moet geen remgeld betaald worden.

Het gratis bevolkingsonderzoek is niet van toepassing op vrouwen jonger dan 50 jaar omdat bij hen vaak nog veel klierweefsel in de borsten zit. Dat maakt de röntgenfoto's van de mammografie moeilijker te beoordelen bij vrouwen zonder klachten. Bovendien zijn vrouwen jonger dan 50 jaar ook nog gevoeliger voor straling. Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat een bevolkingsonderzoek van vrouwen tussen 40 en 49 jaar voordelig is. De nadelen kunnen voor deze groep zelfs groter zijn dan de voordelen. Vrouwen kunnen zich in overleg met hun arts wel individueel (maar niet gratis) laten onderzoeken.
Dit principe geldt ook voor vrouwen vanaf 70 jaar. Wetenschappelijke studies spreken elkaar tot nu toe tegen over de effecten van een bevolkingsonderzoek bij deze groep en het is niet aangetoond dat de voordelen zwaarder doorwegen dan de nadelen.

Uit het Jaarrapport 2017 Bevolkingsonderzoeken Kanker van het Centrum voor Kankeropsporing blijkt dat de deelname aan het bevolkingsonderzoek  met 3% is toegenomen in vergelijking met het jaar voordien  (52%). In 2018 zal ingezet worden op vrouwen die zich niet laten screenen en worden de redenen tot niet-deelname verder onderzocht zodat het Centrum gerichte acties kan ondernemen.

Enkele kerncijfers 2016:

• 416.169 vrouwen kregen in 2016 een uitnodiging om zich te laten onderzoeken op borstkanker. 52% of meer dan 210.000 vrouwen lieten zich onderzoeken via het Bevolkingsonderzoek Borstkanker.
• De totale dekkingsgraad toont dat 65,3% van de doelgroep wordt bereikt. Deze vrouwen laten zich onderzoeken in het bevolkingsonderzoek,  erbuiten, of ze  hoeven niet deel te nemen, bv. wegens in behandeling.  35% van de doelgroep wordt nog niet bereikt.
• 98% van de onderzochte vrouwen krijgt binnen 14 dagen het resultaat van het onderzoek (norm = 90%).
• In 2016 kreeg 93% van de vrouwen met een afwijkende mammografie binnen de 2 maanden een verder onderzoek (73% reeds binnen de maand).

Wil je nog meer cijfermateriaal, dan kan je bijvoorbeeld terecht op:
http://bevolkingsonderzoek.incijfers.be/ ; zelfs tot op gemeentelijk niveau.

Vanaf 12 mei 2016 kunnen 3.252.715 Vlamingen op hun eigen PC toegang krijgen tot hun gegevens over de bevolkingsonderzoeken dikkedarmkanker en baarmoederhalskanker. Vanaf eind november 2016 kan dat ook voor borstkanker. De gegevens worden bewaard in Vitalink, een gegevensdelingsplatform van de Vlaamse overheid. Zo kan je gemakkelijk te weten komen wanneer je je nog eens moet laten onderzoeken en waarvoor. En wat waren de resultaten van je vorige onderzoeken? Zorgverleners hebben toegang tot Vitalink via hun eigen softwarepakket en burgers kunnen hun gegevens bekijken (ook vaccinatiegegevens) via het gratis computerprogramma ‘Patient Health Viewer’ van de ziekenfondsen. Dit is gratis te downloaden op de websites van de ziekenfondsen.

Meer info: https://www.bevolkingsonderzoek.be/borstkanker

Warmeborstreconstructie
Elk jaar worden meer dan 10 000 vrouwen door borstkanker getroffen. Bij de meerderheid wordt de tumor, of zelfs de volledige borst weggenomen. Vrouwen die na kanker een borstreconstructie wensen, kunnen kiezen tussen een synthetisch implantaat en lichaamseigen weefsel, de zogenaamde warmeborstreconstructie of autologe reconstructie. Ongeveer de helft van de vrouwen kiest voor de warmeborstreconstructie. Elk jaar ondergaan meer dan 1.500 vrouwen zo’n ingreep.

Maar bij deze operatie moet de patiënte zelf ongeveer 2500 à 3000 euro per borst opleggen. Dit is voor veel vrouwen nauwelijks of zelfs niet betaalbaar. De Vrouwenraad organiseerde  op 11 juni 2015 een studienamiddag met verschillende experten die de problematiek kwamen toelichten. Ook de vzw Benetiet was van de partij. In afwachting van een degelijke regeling voor terugbetaling van de ingreep, lanceerde deze organisatie een innercrowdfundingproject voor vrouwen die de ingreep niet kunnen betalen. Het RIZIV kondigde tijdens onze studiedag aan dat de tarieven en tarieftoeslagen nog in 2015 op een aanvaardbare manier zullen aangepast worden.

De hoge kost voor de patiënten komt onder meer voort uit niet-vergoede bijkomende esthetische ingrepen, ereloonsupplementen van 200 %, gevraagde voorschotten, eigen bijdrage volgens kamertype en bijkomende kosten voor tepelreconstructie.

De plastisch chirurgen vinden dat de supplementen gegrond zijn omdat het ereloon dat het RIZIV hen betaalt te laag ligt in verhouding tot de complexiteit en de zwaarte van de ingreep.

Daarom werd het KCE (Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg) gevraagd om berekeningen te maken, om te dienen als basis voor discussie bij een (eventuele) herziening van de RIZIV-tarieven. o.a. gebaseerd op een objectieve tijdmeting van de operatieduur. De belangrijkste hinderpaal bij deze studie, waarvan de inhoud op 25 september 2015 bekend gemaakt werd,  was dat er voor artsen geen basis-uurtarief bestaat dat algemeen wordt aanvaard. Om tot een echte oplossing te komen moeten volgens het KCE alle erelonen globaal worden geherevalueerd. De cijfers in de studie kunnen enkel een tijdelijke oplossing bieden om uit de impasse te geraken.

Goed nieuws!

De minister van Volksgezondheid gaf in december 2015 te kennen dat borstreconstructie zou worden  terugbetaald. Het RIZIV meldde op 4 juli 2016 dat de Nationale Commissie Artsen Ziekenfondsen een akkoord heeft bereikt over een betere terugbetaling van de warmeborstreconstructie. Esthetische supplementen worden helemaal verboden en de persoonlijke tussenkomst van de patiënt vermindert. De terugbetaalde honoraria voor de chirurgen worden aangepast aan de complexiteit en de duur van de ingreep en er kunnen geen supplementen meer worden aangerekend op tweepersoonskamers. Het ereloonsupplement voor een eenpersoonskamer wordt tot 100% beperkt. De patiënten zullen ten laatste zeven dagen voor de ingreep een schriftelijk bestek ontvangen en er komt een beperking van voorschotten tot 1.250 euro.  De eigen bijdragen van de patiënt zullen beperkt worden tot een ‘redelijk’ bedrag. Dit is dus een forse stap vooruit voor vrouwen die kiezen voor een borstreconstructie met eigen weefsel. Nu enkel nog afwachten hoe een ‘redelijk’ bedrag in de praktijk zal ingevuld worden.

Meer info:

RIZIV Terugbetaling van borstreconstructie met eigen weefsel

KCE, Focus op borstkanker met info over opsporing van borstkanker, de behandeling van borstkanker, de borstreconstructie.