Genderkloof extralegale voordelen

Extralegale voordelen omschrijft het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen in zijn jaarlijks Belgisch Loonkloofrapport als voordelen van allerlei aard die bovenop het loon komen. In principe maken ze deel uit van het loon en de loonkloof.

Extralegale voordelen worden steeds populairder. Werkgevers hanteren deze alternatieve loonvormen omdat ze fiscaal voordelig zijn, zowel voor de ondernemingen als voor de werknemers.

Steeds meer werkgevers laten hun werknemers ook op individuele basis kiezen uit een aanbod aan voordelen. Anderzijds zijn er ook voordelen op collectieve basis, bestemd voor alle werknemers van een bedrijf of voor bepaalde categorieën van het personeelsbestand, zoals bijvoorbeeld maaltijdcheques of een groepsverzekering.

Het jaarlijks Belgisch loonkloofrapport besteedt aandacht aan de aandelenopties, de aanvullende pensioenen en de terugbetaling van woon-werkverkeer. Maar het aanbod aan extralegale voordelen is veel ruimer. Dat zien we bijvoorbeeld in de tweejaarlijkse Salarisenquête van KULeuven en Vacature die het aanbod opdeelt in variabele lonen én extralegale voordelen.

In opdracht van de FOD Sociale Zekerheid en de RSZ brachten SD Worx en de Antwerp Management School in kaart hoeveel loon werknemers via extralegale voordelen ontvangen. Ze baseerden zich daarvoor op de maandelijkse loonberekeningen in 2018 en extrapoleerden die in samenwerking met de hulp van de RSZ en de FOD Sociale Zekerheid naar de 2,9 miljoen werknemers (2.900.550) in de private sector. Volgende alternatieve loonvoordelen komen in de studie aan bod: maaltijdcheques, aandelen of warrants, bedrijfswagen, loonbonus (cao 90), woon-werk met eigen wagen, ecocheques, woon-werk met openbaar vervoer, fietsvergoeding, bellen en surfen, aanvullende kinderbijslag en winstpremie. Het blijkt dat de sector waar je werkt de belangrijkste rol speelt, gevolgd door de variabelen geslacht, leeftijd; statuut en organisatiegrootte. Uit deze studie blijkt dat voor 8 van de 11 verloningsvoordelen vrouwen substantieel minder in aanmerking komen voor een bepaalde alternatieve verloningsvorm. De bedrijfswagen komt bij vrouwen maar 2,9 keer minder voor dan bij mannen, ook al werken ze in dezelfde sector, in een organisatie van dezelfde omvang, in hetzelfde statuut en hebben ze dezelfde leeftijd. Vrouwen krijgen vaker het voordeel verplaatsingsvergoeding dan mannen. Maaltijdcheques zijn het populairste extralegaal voordeel met 68% van de werknemers en 62 % van de werkneemsters die het ontvangen.