11 maart 2025
In een Europa waar de genderkloof in vele opzichten blijft bestaan, tonen recente bevindingen een zorgwekkende realiteit: gendergelijkheid staat slechts op de vijfde plaats van beleidsprioriteiten voor jongeren. Deze sterke kloof tussen perceptie en realiteit roept belangrijke vragen op over ons collectieve begrip van vrouwenrechten vandaag de dag. “Het werk is gedaan,” zeggen veel beleidsmakers en burgers met betrekking tot vrouwenrechten. De feiten vertellen echter een ander verhaal. Hardnekkige loonkloven tussen mannen en vrouwen blijven het werk van vrouwen onderwaarderen. Gendergerelateerd geweld blijft wijdverspreid in alle samenlevingen. Besluitvormingsposities vertonen aanzienlijke genderonevenwichtigheden. Ongelijkheden in arbeidsomstandigheden, pensioenen en onbetaald zorgwerk plaatsen vrouwen in systematisch nadelige posities. Deze realiteiten zorgen ervoor dat vrouwen economisch, sociaal en politiek in een achtergestelde positie blijven – ondanks beweringen dat gelijkheid is bereikt.
Deze perceptie heeft reële gevolgen. Er zijn steeds minder structurele inspanningen in gendermainstreaming en genderbudgettering op lokaal en nationaal niveau, hoewel dit de enige manier is om ervoor te zorgen dat er rekening wordt gehouden met de genderkloof in het beleid en de praktijk.
De Commissie voor de Status van Vrouwen (CSW) richt zich specifiek op het bevorderen van vrouwenrechten en gendergelijkheid. Opgericht door de Economische en Sociale Raad van de VN in 1946, is de CSW het belangrijkste mondiale intergouvernementele orgaan dat zich uitsluitend toelegt op het bevorderen van gendergelijkheid en het versterken van vrouwen en meisjes wereldwijd. De Commissie speelt een vitale rol bij het vormgeven van mondiale normen en criteria voor gendergelijkheid, en het bevorderen van gelijke en rechtvaardige rechten van vrouwen en meisjes.
Tijdens de jaarlijkse twee weken durende sessie van de Commissie komen vertegenwoordigers van VN-lidstaten, maatschappelijke organisaties en VN-entiteiten bijeen op het VN-hoofdkantoor in New York. Ze bespreken de voortgang en hiaten in de implementatie van de Beijing Declaration and Platform for Action uit 1995, het belangrijkste wereldwijde beleidsdocument over gendergelijkheid en de 23e speciale sessie van de Algemene Vergadering die in 2000 werd gehouden (Beijing+5), evenals opkomende kwesties die van invloed zijn op gendergelijkheid en de empowerment van vrouwen en meisjes. Lidstaten komen overeen om verdere acties te ondernemen om de voortgang te versnellen en het genot van vrouwen en meisjes van hun rechten op politiek, economisch en sociaal gebied te bevorderen. De uitkomsten en aanbevelingen van elke sessie worden doorgestuurd naar ECOSOC voor follow-up.
De CSW-zitting van dit jaar is bijzonder belangrijk omdat het de 30ste verjaardag herdenkt van de Verklaring en het Actieplatform van Peking. Algemeen wordt dit beschouwd als de meest progressieve blauwdruk ooit voor het bevorderen van vrouwenrechten. Dit mijlpaaldocument, opgesteld in 1995, legde ambitieuze normen vast waaraan landen over de hele wereld zich hebben verbonden.
De strijd voor gendergelijkheid vindt plaats te midden van uiteenlopende mondiale uitdagingen: politieke turbulentie die democratische instellingen beïnvloedt, economische instabiliteit en toenemende ongelijkheid, klimaatverandering met onevenredige effecten op vrouwen, en de opkomst van anti-genderbewegingen die met succes besluitvormingsorganen infiltreren. Deze factoren creëren samen wat veel experts beschrijven als een ernstige terugslag voor vrouwenrechten, die decennia van zwaarbevochten vooruitgang dreigt terug te draaien.
Van 10 tot 21 maart zullen prominente besluitvormers, maatschappelijke organisaties en activisten bijeenkomen om deze dringende kwesties aan te pakken. Hun missie: eisen dat de VN en al haar lidstaten zich inzetten voor meer collectieve en afdwingbare inspanningen om regressieve trends in gendergelijkheid te stoppen. Onder de aanwezigen is de Nederlandstalige Vrouwenraad, die de federale coalitie voor gendergelijkheid vertegenwoordigt. De federale Coalitie Gendergelijkheid (gesubsidieerd door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM) brengt experten samen om genderdiscriminatie aan te kaarten met specifieke aandacht voor gendergerelateerd geweld, genderstereotypering en seksisme. Onze deelname zorgt ervoor dat het Belgische maatschappelijk middenveld deze vitale vragen aan de orde stelt en pleit voor substantiële maatregelen.
De boodschap is duidelijk: beweren dat gendergelijkheid is bereikt, is niet alleen voorbarig – het ondermijnt actief het voortdurende werk dat nodig is om een werkelijk gelijke wereld voor iedereen te creëren.
Delen
