Huldiging - Hommage 2016
Marie Bamutese
Marie overleefde de Rwandese genocide op de vluchtelingen na de volkerenmoord van 1994 door naar buurland Congo te vluchten. Haar overlevingstocht bracht haar tot in België. Ze schreef hierover het boek ‘Marie. Overleven met de dood’, waarin ze getuigt over de gruwelen van de oorlog, maar waarin ze ook pleit voor vergeving en voor gerechtigheid voor alle slachtoffers. Ze predikt geen haat. Ze spreekt over haar ervaringen en vraagt erkenning en bescherming voor alle vluchtelingen. Ze toont ons hoe haat te overstijgen en hoe onrecht vredevol te verwerken.
Marie Bofela
Marie heeft altijd gestreden voor vrouwenrechten en voor vrede. Ze was actief bij de Union des Femmes Africaines en nam zo deel aan heel wat vredesmissies. Als actieve vakbondsvrouw was ze een pionierster. Ze ademde emancipatie. Ze is onvermoeibaar en probeert tot op vandaag nog altijd de minderbedeelden, de vluchtelingen en de staatslozen te helpen.
Toute sa vie, Marie a milité pour les droits de la femme et pour la paix. Active au sein de l’Union des Femmes Africaines, elle participe à de nombreuses missions de paix. Syndicaliste active, elle est une pionnière, sa vie est exemplaire pour l’émancipation. Infatigable, elle ne cesse, jusqu’aujourd’hui de se battre pour venir en aide aux plus démunis, aux réfugiés et aux apatrides.
Zuster Françoise Bosteels
Zuster Françoise Bosteels kreeg de titel van vredesvrouw voor de bijzondere manier waarop ze informeert en sensibiliseert voor geweldloosheid, vrede en respect voor de mensenrechten van vrouwen en voor haar empowerende aanpak om vrouwen weerbaarder te maken en te helpen taboes te doorbreken, in India en wereldwijd. Geweld tegen vrouwen, armoede, kinderarbeid, het kappen van het regenwoud, religieus fanatisme, de marginalisering van de dalits (zij die buiten het kastenstelsel geboren zijn enz.: de poppen zijn een artistiek medium om het onrecht aan te klagen.
Met haar zelfgemaakte poppen vertelt ze verhalen uit het leven gegrepen. Tijdens enkele workshops wees ze vrouwen uit landbouwgebieden, prostituees en slachtoffers van oorlog en geweld op de sociale ongelijkheden waarmee ze af te rekenen hebben.
Soeur Françoise Bosteels a reçu le titre de femme de paix pour son engagement dans la sensibilisation sociale par l’expression artistique qui représente près de 300 personnages qu’elle a créés tout au long de ses années passées en Inde. Les personnages invitent les gens à regarder en face des problèmes pertinents au sujet de l’inégalité sociale: la violence envers les femmes, les guerres, le non-respect pour les droits humains des femmes, la pauvreté, le travail des enfants, le fanatisme religieux, la marginalisation des dalits, qui sont hors caste, la déforestation des forêts tropicales etc.
Les femmes rurales, les prostituées et les victimes de guerre et de violence se voient confrontées avec des inégalités sociales. Soeur Françoise les rend conscientes avec ses poupées.
Annemie Decoene
Annemie Decoene zet zich in om de herinneringen aan oorlog bij kinderen levendig te houden en zo de vredeswil te versterken: herdenken om de vrede te bewaren. Ze betrekt vluchtelingenkinderen en hun families bij lokale activiteiten opdat ze aansluiting zouden vinden bij de Ieperse gemeenschap. Haar deur staat altijd open voor de allochtone kinderen uit de buurt. Als lid van de Vrienden van In Flanders Fields Museum is zij actief betrokken bij de Remembrances, dit zijn herdenkingen van individuele oorlogsslachtoffers om hun persoonlijke lot onder de aandacht te brengen. Annemie Decoene is zeer actief achter de schermen van Moeders voor Vrede.
Latifa Gadouche
Ze kreeg de titel van vredesvrouw voor haar strijd voor gelijke rechten en sociale empowerment van vrouwen, maar ook voor haar strijd tegen het geweld op vrouwen. Ze heeft een pilootproject opgestart en gerealiseerd om de knowhow van migrantenvrouwen of vrouwen van een andere origine te waarderen en te professionaliseren. De hele vorming draait rond duurzame ontwikkeling. Samen met La Voix des Femmes en La Zaïroise et ses Soeurs heeft Latifa een sensibiliseringsprogramma op poten gezet met betrekking tot uitoefening van het burgerschap.
A reçu le titre ‘Femme de Paix’ pour son combat pour l’égalité des droits et l’empowerment social des femmes, ainsi que pour sa lutte contre les violences envers les femmes. Elle a initié et réalisé un projet pilote sur la valorisation et la professionnalisation des savoir-faire des femmes immigrées ou d’origine étrangère. Toute la formation est tournée vers le développement durable. Ensemble avec La Voix des Femmes et la Zaïroise et ses Sœurs, elle a mis en place un programme de sensibilisation à l’exercice de la citoyenneté.
Cécile Ilunga
Ze verdient de titel van vredesvrouw omdat ze bruggen bouwt tussen gemeenschappen en omdat ze zich inzet voor vluchtelingen, mensen zonder papieren, arme mensen en vrouwen. Ze schept een kader voor jongeren opdat ze een verblijfsrecht zouden krijgen en zich zouden kunnen integreren in de Belgische samenleving. Ze is erg begaan met de strijd voor vrouwenrechten en kinderrechten en met de strijd tegen sociale onrechtvaardigheid. Verbondenheid en solidariteit drijven haar.
Cécile Ilunga mérite le titre de ‘Femme de Paix’ parce qu’elle construit des ponts entre communautés et parce qu’elle s’investit pour les réfugiés, les sans-papiers, les pauvres et les femmes. Elle encadre des jeunes afin qu’ils obtiennent un titre de séjour et s’intègrent dans la société belge. Elle est très impliquée dans la lutte pour les droits des femmes et des enfants, et dans le combat contre l’injustice sociale. Fraternité et solidarité sont ses motivations.
Katinka In 't Zandt
Katinka volgt in de Free Clinic vrouwen op die het slachtoffer zijn van geweld en/of te maken hebben met een ongewenste zwangerschap.
Binnen de vereniging GAMS geeft ze vorming over genitale verminking en gedwongen huwelijken.
Vele jaren lang maakte ze deel uit van de Commissie Vrouwen en Ontwikkeling van het Belgisch ontwikkelingsbeleid.
Ze verdedigt de reproductieve en seksuele rechten van vrouwen en ze is actief in de strijd tegen het geweld op vrouwen.
Katinka In ‘t Zandt s’occupe au sein de la Free Clinic du suivi de femmes victimes de violences et de grossesse non désirée. Egalement engagée au sein du GAMS, elle est formatrice pour les mutilations génitales et les mariages forcés. Elle a participé pendant plusieurs années aux travaux de la Commission Femmes et Développement de la Coopération belge. Katinka milite pour la défense des droits reproductifs et sexuels et est active dans la lutte contre les violences envers les femmes.
Sophie Jekeler
Sophie Jekeler verdient de titel van vredesvrouw voor haar onvermoeibare strijd tegen de mensenhandel, meer bepaald tegen de seksuele uitbuiting van vrouwen en kinderen. Ze was meerdere jaren actief bij Mouvement du Nid, een vereniging die veldwerk doet in het prostitutiemilieu. Ze stichtte daarna Samilia om de strijd op te voeren via preventieve en educatieve acties in de landen van herkomst en via sensibiliseringsacties van het beleid en de publieke opinie in eigen land. In 2015 zette ze een missie op poten in Dohuk (Iraaks Koerdistan) om jonge vrouwen van de Yezidi-minderheid te helpen. Die waren het slachtoffer geworden van seksuele slavernij door IS.
Sophie Jekeler a reçu le titre de ‘Femme de Paix’ pour son combat infatigable contre la traite des êtres humains et plus spécifiquement contre l’exploitation sexuelle des femmes et des enfants. Active de nombreuses années au sein du Mouvement du Nid, association de terrain en milieu prostitutionnel, elle a ensuite mis en place la fondation Samilia, pour renforcer la lutte contre la traite par des actions de prévention et d’éducation dans les pays d’origine et de sensibilisation des politiques et du public en Belgique. En 2015, elle a réalisé une mission à Dohuk (Kurdistan irakien) pour venir en aide aux jeunes femmes de la minorité yezidie victimes d’esclavage sexuel par Daesh.
Laetitia Kalimbiriro
Laetitia ijvert voor de erkenning van vrouwen als ontwikkelingsactoren en voor de erkenning van geweld op vrouwen in de DRC als oorlogsmisdaad. Ze zet zich in voor de terugkeer van een duurzame vrede in de Regio van de Grote Meren.
Ze heeft de vereniging ‘Dimanche ensemble’ opgericht, die de nadruk legt op het samenleven van vrouwen en mannen van overal ter wereld en dit zonder enig onderscheid.
Ze engageert zich voor alle acties die gericht zijn op vrede, sociale rechtvaardigheid, duurzame ontwikkeling en de integratie van vrouwelijke vluchtelingen.
Laetitia œuvre pour la reconnaissance de la femme en tant qu’actrice de développement et pour la reconnaissance des violences faites aux femmes en RDC comme arme de guerre. Elle s’investit pour le retour à une paix durable dans la région des Grands Lacs. Elle a créé l’association ‘Dimanche ensemble’ qui met l’accent sur le vivre ensemble en regroupant des femmes et des hommes de tous horizons sans distinction. Laetitia s’engage dans toutes les actions qui militent pour la paix, la justice sociale, le développement durable et l’intégration de femmes réfugiées.
Juliette Kimpiabi
Juliette is al meer dan twintig jaar actief in nationale en internationale verenigingen, zoals bijvoorbeeld FIREFEC. Ze werkt met vrouwengroepen in Bandundu (DRC) binnen polyvalente ontwikkelingsprojecten, die gericht zijn op emancipatie en autonomisatie van vrouwen en hun capaciteiten om mee te werken aan de opbouw van een samenleving die inzet op gelijkheid en vrede.
De vrede beleven en leven voor vrede, dat is de boodschap van Juliette. Ze kreeg de titel voor haar nooit aflatend engagement.
Active depuis plus de 20 ans dans des associations nationales et internationales, comme par exemple le FIREFEC, Juliette travaille avec des groupes de femmes de terrain au Bandundu en République démocratique du Congo dans des projets polyvalents de développement. Ils portent sur l’émancipation et l’autonomisation des femmes et leurs capacités d’être parties prenantes à l’élaboration d’une société égalitaire et en paix.
Vivre la paix et pour la paix, tel est le message de Juliette qui a reçu le titre ‘Femme de Paix’ pour son engagement inlassable.
Laetitia Kizizié
Laetitia steunt vrijwillig jonge meisjes en vrouwen (zowel uit landen in het Noorden als uit landen in het Zuiden) en legt daarbij de nadruk op autonomie en empowerment via toegang tot onderwijs en opleiding en tot de arbeidsmarkt. Ze organiseert fondsenwervingen en ze zet zich in voor de deelname van vrouwen aan de politieke besluitvorming, hier en in de DRC.
Laetitia apporte son soutien bénévole à des jeunes filles et aux femmes issues aussi bien de pays du Nord comme du Sud, en mettant l’accent sur l’empowerment et l’autonomisation des femmes: l’accès à l’éducation et au marché de travail. Elle organise et co-organise des collectes de fonds et elle s’investit pour sensibiliser et promouvoir la participation des femmes à la prise de décision politique, ici et en RDC.
Ghislaine Molai Kwakaibi
Ghislaine strijdt voor de afdwinging van mensen- en vrouwenrechten. In België begeleidt ze mensen bij hun zoektocht naar werk. In Kinshasa heeft ze capaciteitsversterkende projecten op poten gezet, net als sensibiliseringsworkshops voor geweld op vrouwen. Ze steunt op actieve wijze het lobbywerk vanuit ons land met betrekking tot de massaverkrachtingen in de DRC.
Ghislaine lutte pour les droits humains et pour les droits des femmes. En Belgique, elle accompagne des personnes à la recherche du travail. A Kinshasha, elle a mis en place des projets qui renforcent les capacités des populations, mais également des ateliers de sensibilisation sur les violences faites aux femmes. Elle soutient activement les différentes actions de plaidoyer initiées en Belgique sur la question des viols massifs en RDC.
Zuster Jeya Latha Thankamani
De Indische Zuster Latha, van de internationale missiecongregatie ICM-sisters of Zusters van De Jacht in Heverlee, koos ervoor om zich in Burundi in te zetten voor de armen en voor vrede, vooral dan voor de arme kinderen en de kinderen met een handicap, de straatkinderen, en de meisjes en vrouwen die het slachtoffer zijn van verkrachting. Momenteel coördineert ze het apostolaat in Bujumbura voor vrouwen in de prostitutie. Het centrum heet ‘La samaritaine’ en geeft vorming, training en spirituele/psychologische begeleiding in de hoop dat deze vrouwen een andere richting kunnen geven aan hun leven. Latha zoekt constant naar vrede, geen passieve vrede, maar vrede die voortkomt uit gerechtigheid, vrijheid en waarheid voor de Burundezen die permanent lijden onder het oorlogsgeweld.
Katlijn Malfliet
Professor doctor Katlijn Malfliet was de voorbije jaren vicerector aan de KU Leuven, verantwoordelijk voor het diversiteits- en duurzaamheidsbeleid. Zij heeft in haar academische carrière altijd strijd gevoerd tegen het glazen plafond. Ze was de eerste vrouwelijke decaan, een verkozen mandaat aan de universiteit. Voordien was ze rectoraal adviseur gelijke kansen. Daarbuiten maakte zij als vrijwilliger werk van de ondersteuning van vrouwenorganisaties en de empowerment van vrouwen. Ze nam deel aan talloze acties, seminaries en evenementen en startte zelf het initiatief van de herdenking van ‘de onbekende oorlogsvrouw’. Ze was vier jaar voorzitter geweest van Pax Christi en vier jaar voorzitter van de Vrouwenraad, waar ze ook het Platform 1325 leidde en mee aan de wieg stond van het initiatief ‘Zoek uw vredesvrouw’. Ze versterkte er de pijler ‘vrede’ door die op gelijke hoogte te brengen met non-discriminatie v/m en met solidariteit. Ze voegde duurzame ontwikkeling toe als voorwaarde voor vrede en het respect voor vrouwenrechten.
Lydia Maximus
Gewezen senator Lydia Maximus is sinds 1999 actief in Burundi, waar zij de parlementariërs aanzet tot dialoog en verzoening en ondersteunt in de opbouw van democratie tussen de verschillende politieke opponenten die in 1993 de genocide ontketenden. In die verzoeningsoperatie heeft zij specifiek een beroep gedaan op de vrouwen die, over politieke grenzen en ethnieën heen, aangegeven hadden actief te willen meewerken aan de vredesopbouw in hun land. Lydia heeft ook actief meegewerkt aan de opbouw van een dorpsgemeenschap en bracht een partnership tot stand met haar eigen gemeente Willebroek.
Suzanne Monkasa
Suzanne strijdt voor de rechten en de empowerment van vrouwen. Daarbij maakt ze de link met vrede en duurzame ontwikkeling, dit binnen meerdere groepen en netwerken op nationaal, Europees en internationaal vlak. Ze steunt en initieert diverse initiatieven om vrouwen te versterken, zowel in het Noorden als in het Zuiden. Ze brengt de vrouwen uit de Congolese diaspora in contact met de Belgische vrouwenorganisaties en -verenigingen. Ze heeft binnen de vroegere Commissie Vrouwen en Ontwikkeling bijgedragen tot de uitvoering van VN-Resolutie 1325. Samen met het Platform van de Vrouwen van de Congolese Diaspora in België heeft ze net een boek uitgebracht.
(foto: Martine Joossens)
Suzanne œuvre pour les droits et l’empowerment des femmes, également en lien avec la paix et le développement durable au sein de plusieurs groupes et réseaux, au niveau national, européen et international. Elle soutient et initie différentes initiatives pour renforcer les femmes, au Nord et au Sud et elle crée des liens entre les associations des femmes de la diaspora et les association ‘des femmes belges’. Elle a contribué au travail de la Commission Femme et Développement, notamment autour de la mise en œuvre de la résolution 1325.
(photo: Martine Joossens)
Nicole Nuyts
Nicole Nuyts geeft al langer dan twintig jaar het beste van zichzelf in Centraal-Afrika. Ze is er onder meer directrice geweest van Kiyange, een project in Burundi dat seksueel mishandelde kinderen en vrouwen opving. In de grootste stad van Zuid-Kivu was ze verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van teruggekeerde kindsoldaten. Bij Mensen met een Missie, een Nederlandse ngo, versterkte ze een netwerk van vrouwenorganisaties dat aan vredesopbouw doet en dat vrouwelijk leiderschap promoot. Sinds september 2016 is Nicole chef de mission voor Mamas for Africa in Congo, waar ze de twee Maisons de la femme coördineert. Het veldwerk, de organisatie van vormingen, de follow-up van programma’s… Het zit haar als gegoten. Nicole Nuyts is een authentiek en zeer betrokken persoon met een groot hart en diep respect voor de ander.
Chantal Quintin
Chantal helpt vrouwen en kinderen in Oost-Congo die het slachtoffer zijn van geweld. Als psychopedagoge werkt ze er aan een menselijke en materiële omgeving voor de slachtoffers, vooral dan voor de kinderen die van hekserij beschuldigd worden. In Oost-Afrika alleen al zijn er zo 23.000. Daarom heeft ze samen met zus Michèle het project ‘Les mères veillent’ op poten gezet. Dit om de trauma’s te behandelen en om de vrouwen en kinderen te helpen zich met kracht en waardigheid terug te integreren in de maatschappij.
Op 17 februari vernamen wij van zus Michèle dat Chantal overleden is op 9 februari 2020.
Als bijlage vindt u de lofrede van Michèle.
La petite enfance a toujours été la vocation de Chantal Quintin. Elle a travaillé dans différentes crèches et notamment à la crèche du Parlement Européen pour lequel elle a établi tout le projet d’encadrement et le protocole pédagogique. Elle formait également pour l’ONE les nombreux acteurs de la petite enfance (puéricultrices, infirmières, instituteurs /trices…). Elle avait créé une asbl pour cela, qu’elle avait nommée “Les Cent Langages”, pour justement donner la parole à ceux qui n’en ont pas encore… et permettre de découvrir la richesse d’expression de l’enfant et ses nombreux talents!
Chantal a adhéré dès 2011 au projet de sa soeur, “Les Mères Veillent”, créé deux ans plus tôt, pour répondre à la traumatisation des enfants et des femmes au Kivu en R.D. Congo, la région où elles ont passé toute leur enfance. Elle y apportait ses compétences de psychopédagogue pour aider notamment les enfants du Foyer Ek’Abana, foyer qui accueille des enfants abandonnés, des enfants soldats et des enfants traités de sorciers (il y en aurait plus de 23.000). Elle y insuflait des procédures psychopédagogiques humaines pour remettre l’enfant au centre des préoccupations et surtout, elle s’est consacrée à former les éducateurs qui les encadrent à cette pédagogie humaniste. Tous là-bas ont reconnu en elle une vraie “Mère qui Veille” et une femme de paix.
Chantal est décédée le 9 février 2020.
En annexe, vous trouverez l’élogie par sa soeur Michèle.
Michèle Quintin
Michèle snelt in Oost-Congo vrouwen en kinderen te hulp die het slachtoffer zijn van geweld. Als psychotherapeute behandelt ze de getraumatiseerde slachtoffers én ondersteunt ze het verplegend personeel van het Panzi Ziekenhuis van dokter Mukwege aan de hand van vormingen in relaxotherapie. Samen met haar zus heeft ze het project ‘Les mères veillent’ op poten gezet, dit om de vrouwen en de kinderen te helpen zich her in te schakelen in de maatschappij.
Michèle vient en aide aux femmes et aux enfants victimes de viols en Congo de l’Est. Dans sa qualité de psychothérapeute, elle travaille pour réduire les traumatismes des victimes, ainsi que pour soutenir le personnel soignant de l’hôpital de Panzi du Dr Mukwege, en leur offrant des formations en relaxothérapie. Ensemble avec sa sœur, elle a créé le projet ‘Les mères veillent’ afin d’aider les femmes et les enfants à se réinsérer dans la société.
Darya Safai
In 1999 nam Darya Safai deel aan de bloedig onderdrukte studentenprotesten tegen de dictatuur van de religieuze leiders in Iran. Ze vluchtte samen met haar man, één van de leiders van de protestbeweging, naar Turkije en van daaruit naar ons land, waar ze nu samen een tandartsenpraktijk runnen. Darya is onder meer gekend van de vreedzame organisatie ‘Let Iranian women enter their stadiums’. Het stadionverbod staat voor haar symbool voor de vele discriminaties waarmee vrouwen in Iran dagelijks geconfronteerd worden. In het boek ‘Lopen tegen de wind’ vertelt ze haar levensverhaal en over haar strijd tegen de discriminatie van Iraanse vrouwen. Ze geeft lezingen en wordt vaak uitgenodigd voor debatten en discussies in praat-programma’s op tv. Haar opiniestukken halen geregeld de kranten en de sociale media.
Lizette Stiers
Lizette Stiers is al tientallen jaren actief binnen Pax Christi, waar ze lid is van de werkgroep gender en vrede. Zij is verantwoordelijk voor het jaarlijks herdenkingsprogramma op 11 november bij het standbeeld van ‘De Onbekende Oorlogsvrouw’ in Hasselt. Dankzij haar is er elke keer tijd voor het verhaal van een vrouw uit een actueel oorlogs- of conflictgebied. Tijdens de Vredesweekcampagne organiseert zij ieder jaar straatacties, wakes en gespreksavonden in haar thuishaven Borgloon. Je komt haar altijd tegen op marsen, manifestaties, betogingen e.d. tegen geweld en voor vrede. In 2010 kreeg ze de Pluim voor de provincie Limburg, een initiatief van de KBS en TV Limburg, voor haar solidaire levenshouding.
Zeynep Uludüz
Zeynep Uludüz is sinds 2014 leerkracht Turkse taal en cultuur in Vlaanderen en Brussel. In de moskee van Aalst werkt ze met jongeren en vrouwen. Voor het multicultureel platform Aalst Mixt verzet ze bergen achter de schermen. Als eerste Turkse verbonden aan de moskee, nam ze deel aan het carnavalsfeest van Aalst via het multicultureel platform Oilst Mixt, voor mensen met een migratieachtergrond. Het Turks kinderfeest trok ze open naar andere gemeenschappen. Ze was ook betrokken bij de organisatie van de actie ‘Moslimjongeren zingen voor vrede’ in april van dit jaar ter herdenking van de slachtoffers van de aanslagen in Zaventem en Brussel. Zeynep is geregeld te horen in een Turks radioprogramma over het belang van onderwijs en samenwerking in de maatschappij.
Hilde Vautmans
EP-lid Hilde Vautmans zet zich onverdroten in voor de seksuele en reproductieve rechten van meisjes en vrouwen. Ze strijdt onder meer tegen de genitale fistels en tegen vrouwenbesnijdenis, voor het recht op abortus en voor seksuele opvoeding van meisjes. In de migratiedossiers trekt zij altijd de kaart van de onbegeleide minderjarigen en van de vrouwen. Ze verzet zich tegen het geweld op vluchtelingenvrouwen en heeft tegelijk constant aandacht voor de situatie van de vrouw in Oost-Congo. Ze is ook gekant tegen het bezit van kernwapens.
Alphonsine Yamba Sakina
Geraakt door de ellende om zich heen, richtte Alphonsine een organisatie op die streeft naar autonomie voor vrouwen, in het bijzonder voor jonge meisjes die moeder zijn. Ze zorgt voor omkadering en loodst hen door de verschillende stadia die leiden naar een autonoom leven: ze maakt hen bewust van hun waarde en van hetgeen ze kunnen bereiken met een opleiding en op de arbeidsmarkt. Samen met andere vrouwenorganisaties strijdt ze voor vrouwenrechten, voor gelijkheid en voor vrede, dit laatste via de toepassing van VN-Resolutie 1325.
Touchée par la misère Alphonsine fond une organisation qui vise l’autonomisation des femmes, et particulièrement des jeunes filles-mères. Elle les encadre et les accompagne dans les différentes démarches pour leur permettre d’être indépendantes : leur rendre conscientes de leur valeur et de ce qu’elles peuvent atteindre au niveau de l’éducation et du marché de travail. Elle lutte également, ensemble avec d’autres organisations de femmes, pour les droits des femmes, pour l’égalité et pour la paix et la mise en œuvre de la résolution 1325.