29 september 2023
Furia, Femma , ZIJkant, De Vrouwenraad , Rebelle vzw en Ella vzw vormden de afgelopen maanden een solidair front in het ondersteunen van initiatieven om kinderopvang te herwaarderen. De kinderopvang is namelijk een essentiële schakel in het bestrijden van genderongelijkheid. Zonder kwaliteitsvolle zorgvoorzieningen belanden vooral vrouwen aan de haard.
We zijn opgelucht dat de Vlaamse overheid effectief een substantieel bedrag vrijmaakt. Deze inspanning is een goede eerste stap. Toch hebben we een aantal belangrijke bezorgdheden. We treden de werknemers uit de sector, de ouders en de vakbonden bij in hun kritische bedenkingen.
Eén van onze centrale eisen luidde ‘maak van kinderopvang een collectief recht van elk kind, ongeacht het statuut van de ouder. Helaas blijft de realiteit dat dit een voorrecht is voor quasi voltijds werkende ouders. De nadruk ligt nu nog te sterk op de economische functie van kinderopvang , terwijl de sociale en pedagogische functie onderbelicht blijft. We staan bijgevolg ook zeer kritisch tegenover bedrijfscrèches. Dit vergroot de kloof tussen werkenden en niet-werkenden of werkzoekenden en maakt werknemers bovendien erg afhankelijk van hun werkgever.
We willen nogmaals benadrukken dat kinderopvang geen parking is voor de kinderen van werkende mensen, maar een basisrecht en een cruciaal instrument is in de strijd tegen ongelijkheid . We betreuren dat meer dan de helft van de 5000 plaatsen die vrijkomen niet inkomensgerelateerd zijn. Kinderen uit lage-inkomensgezinnen in Vlaanderen maken maar half zo vaak gebruik van kinderopvang dan kinderen uit de rijkste gezinnen.
Eén van de belangrijkste voorwaarden voor de verbetering van de arbeidsomstandigheden is de daling van de kindratio. Het huidige plan komt hier gedeeltelijk aan tegemoet : bij groepen met enkel baby’s tot 12 maanden wordt de ratio effectief 1 kindbegeleider op 5 kinderen. Nochtans bestaan er weinig groepen uitsluitend uit baby’s. De werkdruk voor de andere, gemengde groepen of met oudere kindjes blijft: zij moeten zich tevreden stellen met een ratio van 7.
Hoewel logistieke medewerkers nu tijdelijk worden meegeteld in de berekening van de kindratio, blijft de vraag of dit de werklast effectief zal verminderen. Duurzame vermindering van de extreme werkdruk en het creëren van een kwalitatieve omgeving voor werknemers én kinderen kunnen we enkel bekomen door meer kindvrije uren.
We hopen dat de Vlaamse Regering de inspanningen blijft volhouden en dat de investeringen die nu gemaakt worden deel uitmaken van een groeipad. Dit is slechts een startpunt. We blijven waakzaam over de volgende stappen en hameren op het belang van een kwalitatieve kinderopvang voor elk kind.