Kaloma Bamiriyo
Na haar verpleegsterscarrière in België keerde Kaloma terug naar de DRC om er kinderen en vrouwen te helpen. In Kinshasa opende ze een school en verwierf ze een landbouwgrond van meer dan 1000 hectare. Daarop kunnen de armste vrouwen en gezinnen zaaien en oogsten. De opbrengsten dienen om hun gezin en zichzelf te voeden, maar ook om te verkopen. Vandaag hebben meer dan 2000 mensen dankzij dit project hun waardigheid teruggevonden.
De begunstigden van dit programma zijn de minst geprivilegieerden: weduwen, alleenstaande moeders, oorlogsvluchtelingen, families zonder inkomen. Kaloma heeft hun opnieuw hoop en waardigheid geboden.
Ze heeft ook een herbebossingsprogramma voor meerdere tientallen hectaren op poten gezet en een voedingscentrum voor zwaar ondervoede kinderen opgericht.
Eugénie Bempunga
Eugénie Bempunga kwam in 2003 uit Congo in België aan. Vanuit haar ervaring als asielzoekster en nieuwkomer, richtte ze in 2010 de vrouwenorganisatie Mama Bolingo op. Die organisatie heeft als doel vrouwen te informeren, te sensibiliseren en te begeleiden om goed en vredevol samen te leven. Mama Bolingo voorziet een ontmoetingsplaats voor vrouwen, met accenten op zelfkennis, persoonlijke ontplooiing, integratie, opvoeding, Nederlands, cultuur en ontspanning.
Sinds 2016 werkt Eugénie mee met de Buddywerking van de Vrouwenraad. Ook daar helpt ze Afrikaanse nieuwkomers verder met hun integratie in onze maatschappij. Daarnaast is ze actief bij YWCA-IVCA. Ze geeft workshops over samenwerking, integratie en gezonde voeding en vertegenwoordigt de organisatie bij de Wereldvrouwenmars.
Tot slot is Eugenie vrijwilligster in haar geboorteland waar ze empowerende projecten voor vrouwen opzet: van workshops over seksuele en reproductieve rechten tot het ter beschikking stellen van gratis voorbehoedsmiddelen.
Stéphanie Boale Lokamisako Manfroy
Stéphanie Boale Lokamisako Manfroy kreeg de titel van Vredesvrouw omdat zij zich met haar pen inzet voor de rechten van vrouwen en vooral voor hun emancipatie en empowerment. Ze schreef romans, novelles en poëzie.
In de DRC nam ze het op voor de zwaksten en bevorderde ze de uitdrukkingsvrijheid van meisjes en jongens, leerlingen van het secundair onderwijs, via het geschreven woord. Ze richtte daartoe BUKU op, een vereniging die literaire activiteiten voorstelt en ondersteunt. Altijd met informatieverstrekking, sensibilisering en emancipatie voor ogen met betrekking tot thema’s die te maken hebben met vrede, zoals asiel en migratie, samenleven, cultureel erfgoed en geweld.
Literatuur is voor Stéphanie de verbinding tussen het verleden, het heden en de toekomst.
Mieke de Vreede
Mieke de Vreede is een heuse wereldburger, geboren in Nederland, maar getogen in Rusland, Bosnië-Herzegovina en België. Vanuit haar onvrede met de schrijnende naoorlogse toestanden in Bosnië richtte ze in 2005 de organisatie Buducnost (Toekomst) op. Samen met de organisatie Snaga Zene (De kracht van vrouwen) proberen ze de moeilijke omstandigheden waarin vele vrouwen sinds het einde van de oorlog nog steeds leven, te verlichten.
Mieke de Vreede ondersteunt persoonlijk vrouwen en hun families, ontheemden en slachtoffers van naoorlogse trauma’s op psychosociaal, medisch, juridisch en economisch vlak. Ook probeert ze jonge mensen in Bosnië een betere toekomst te geven door ervoor te zorgen dat ze een goede opleiding kunnen volgen.
In België is Mieke zeer actief bij Vrouwen in ‘t Zwart, een wereldwijd netwerk van vrouwen dat zich inzet voor een rechtvaardige vrede en gekant is tegen alle vormen van geweld. Zo is ze steevast aanwezig op de wekelijkse wake en neemt ze deel aan de tweejaarlijkse internationale conferentie Women in Black.
Natalie Eggermont
Natalie Eggermont zet zich als spoedarts en klimaatactiviste al vijftien jaar in voor vrede, gelijkheid en respect voor mens en planeet. Haar engagement begon op haar veertiende, toen ze actief werd bij de 11.11.11-groep van Tremelo en activiteiten op school organiseerde over de Millenniumdoelstellingen.
Sindsdien heeft ze zich op talloze manieren ingezet voor het klimaat en voor vrouwenrechten. Tijdens haar studies sloot ze zich aan bij Artsen Zonder Vakantie en deed ze onderzoek naar soa’s in Oeganda. Daarnaast werd ze voorzitster van de Studenten Werkgroep Internationale Samenwerking UGent en richtte ze de studentenvereniging UGent1010 op, die zich inzet voor duurzaamheid.
Klimaatverandering bleef ook na haar studies hoog op haar agenda staan, enerzijds omwille van het synergetisch effect op de andere ontwikkelingsdoelstellingen, anderzijds omwille van de sociale aspecten ervan. Zo geeft ze lezingen als gastdocente, is ze een van de oprichters van de Climate Express vzw en een van de trekkers van Trump Not Welcome.
Soumaya Hallak
Soumaya Hallak, een operazangeres en kunsttherapeute, kreeg de titel van Vredesvrouw voor haar initiatief ‘1 2 3 Hope, Love, Life for Peace’, een therapeutisch zang- en beeldprogramma voor getraumatiseerde kinderen en vrouwen, slachtoffers van de oorlog in Syrië. Door samen te zingen reikt ze hun posttraumatische ademhalingstechnieken aan. Ze biedt ook een luisterend oor en ondersteunt hen psychologisch en economisch (levering van schoolmateriaal).
Soumaya biedt ook ter plekke vorming aan vrouwen die werken voor de Maristes Bleus, christelijke priesters die hulp verlenen.
Nog een reden waarom Soumaya deze titel verdient: haar financiële bijdrage aan ‘Heartmade’, een socio-economisch reïntegratieprogramma voor vrouwen (tweedehandskledij omzetten in unieke stukken), steeds vanuit het perspectief van duurzame ontwikkeling en eerlijke handel.
Zij is ervan overtuigd dat de toekomst van een uitgemoord land in het moreel herstel ligt van de vrouwen, de moeders en hun kinderen opdat zij kunnen verder leven met de opgelopen trauma’s en veerkrachtig kunnen zijn.
Alia Hebba
Alia Hebba is ingenieur van opleiding en kwam hier twintig jaar geleden aan als Irakese vluchtelinge samen met haar man en tweejarige zoon. Al snel vond ze werk en werd ze actief in vrouwenorganisatie YWCA-IVCA, waar ze Nederlands leerde en een sociaal netwerk opbouwde. Wat later volgde ze de opleiding sociale tolk. Zo ging ze van betonnen bruggen bouwen naar bruggen tussen mensen bouwen.
In 2016 stapte Alia in het Buddyproject van de Vrouwenraad om andere Irakese en Syrische vluchtelingenvrouwen te ondersteunen. Met enkele van hen richtte ze de vrouwenvereniging ‘Dame’ op. Als ervaringsdeskundige staat ze vrouwelijke nieuwkomers met woord en daad bij. Integratie en participatie zijn voor haar geen abstracte woorden, maar concrete acties. Zo heeft ze aandacht voor het taalonderricht en de mentale ondersteuning van deze vrouwen.
Nadine Iarchy-Zucker
Nadine Iarchy-Zucker is al een leven lang als feministe actief in joodse vrouwenorganisaties. Zo is ze actief binnen de Liga van Joodse Vrouwen van België en was ze gedurende tien jaar wereldwijd verantwoordelijk voor de Commissie Interculturele/Interreligieuze Dialoog van de International Council of Jewish Women.
Geen wonder, want Nadine was al sinds eind jaren ’70 actief vrijwilliger in de Vereniging voor Joods-Christelijke Betrekkingen in Antwerpen, waar ze ook de dialoog wilde bevorderen tussen verschillende gemeenschappen en mensen. Daarbij heeft ze het steeds gehad over de rol van de vrouw. Ze heeft ook een rol gespeeld als joodse vertegenwoordiger van de Werkgroep Interlevensbeschouwelijke Dialoog Antwerpen (WIDA) en werd gevraagd als joodse vertegenwoordiger in het European Network of Faith. Net door die dialoog in ze erin geslaagd om heel wat vooroordelen weg te werken en toenadering te bewerkstelligen.
Assita Kanko
Assita Kanko is een actieve feministe, in woord én daad. Zo steunt en vormt ze vrouwen van alle politieke overtuigingen met haar Polin Academie. Daarnaast schreef ze heel wat empowerende en inspirerende boeken voor vrouwen. Haar bekendste boek gaat over genitale verminking, iets wat ze in haar geboorteland Burkina Faso zelf meemaakte op vijfjarige leeftijd.
Er zijn wereldwijd 125 miljoen meisjes verminkt, waarvan er 13.000 in ons land leven. Assita Kanko heeft er haar missie van gemaakt om deze gruwelijke praktijk niet alleen op de publieke agenda te plaatsen, maar ook om alle vrouwen die genitale verminking ondergingen te steunen door haar columns, opinies, lezingen, interviews én acties. Zo wil ze beleidsmakers wakker schudden én vrouwen helpen verzoenen met zichzelf en hun families. Bovendien ijvert ze ervoor om gezamenlijk op te komen voor waarden zoals het recht op zelfbeschikking en gelijkwaardigheid van man en vrouw, omdat dat de enige manier is om genitale verminking compleet uit te roeien.
Frédérique Lecomte
Frédérique Lecomte is regisseur, auteur en socioloog. De structuur en de methode van ‘Theater en Verzoening’ heeft zij bedacht en uitgewerkt. Ze doet acteurs, zowel amateurs als professionals, praten, spelen en improviseren. Ze geeft het woord aan zij die er niet over beschikken. Ze werkt in België, maar ook in de DRC, in Rwanda en in Burundi. Ze zet er spektakels in elkaar, met en voor de gemeenschappen.
In Afrika gaat het om slachtoffers van foltering maar ook om de folteraars zelf, om gedetineerden en ontheemden, mensen uit diasporagemeenschappen, kindsoldaten in Congo en vrouwen als slachtoffers van geweld. Via het theater gaan ze de conflicten en de trauma’s te lijf in de hoop hun leed wat te kunnen verzachten.
In eigen land plaatst ze gevangenen, psychiatrische patiënten, mensen uit de diaspora, mensen zonder papieren en asielzoekers samen op de scène met Belgen. Het gaat over sociale cohesie, engagement, seksualiteit, gender en binnenkort over de vredesindustrie in de KVS.
Frédérique producet stukken op nationale scènes, maar ook op alternatieve plaatsen en in Fedasil-centra.
Hélène Madinda
Toen in 1990 de Zaïrese dictatuur studenten op de campus van Lubumbashi afslachtte, werd Hélène een actieve militante. Ze engageerde zich voor het Comité de Soutien aux Etudiants de Zaïre. In 1994 trad ze toe tot de Raad van de Afrikaanse Gemeenschappen in België en in Europa waar ze ijvert voor de erkenning en de verdediging van de rechten van de meest kwetsbare migrantenvrouwen en voor de bevordering van de interculturele dialoog met het oog op vreedzaam samenleven van alle gemeenschappen in Brussel en in Vlaanderen.
In 2004 richtte ze samen met enkele andere vrouwen de vereniging Nkonga-UFD (Union des Femmes pour le Développement) op. In 2006 coördineerde ze in de DRC een campagne om te sensibiliseren voor de noodzaak van vrouwelijke politieke participatie. In 2008 stampte ze de Ligue des Femmes Kasayiennes uit de grond. Met het Collectif des Femmes Congolaises pour la Paix et la Justice ijvert ze voor de deelname van vrouwen aan de vredesonderhandelingen in de DRC en in de Regio van de Grote Meren. In 2014 was ze betrokken bij de oprichting van twee Vrouwenhuizen.
Hélène is voorzitter en hoofdredacteur van CongoForum, een tweetalige website over de DRC.
Josée Mamaku
Het engagement en de ervaring van Josée Mamaku, lid van FIREFEC, situeren zich in het kader waar sociale actie een van de betere strategieën wordt om conflicten te voorkomen. Ze heeft gezorgd voor omkaderende en begeleidende acties voor vrouwen van soldaten en voor kinderen die gedwongen ingezet werden als soldaten.
Het gaat erom deze kinderen te helpen zich opnieuw te integreren in de maatschappij, als verantwoordelijke jonge mensen die zich ten dienste stellen van de vrede en die ervoor kiezen om geen haat te zaaien en het conflict niet aan te wakkeren. De kinderen worden beschermd tegen conflicten en gedwongen deelname aan de oorlog door ze naar school te sturen en te leren handelen als participerende burgers.
Het profiel en de ervaring van Josée Mamaku tonen dat haar engagement op het terrein zeer belangrijk is voor conflictpreventie en vredesopbouw.
Bernadette Mwadi Kambanga
Het engagement en de ervaring van Bernadette situeren zich binnen het kader waarin sociale actie een van de beste strategieën wordt om conflicten te voorkomen. Ze heeft meerdere jaren gewerkt als opvoedster-begeleidster van jonge delinquenten en als raadgeefster-bemiddelaarster bij de overheid. Ze heeft sterk bijgedragen aan de veiligheid binnen de openbare ruimte.
Denk hier aan het partnership van haar vereniging ‘Carrefour des jeunes africains’ met de MIVB voor de omkadering en begeleiding van jongeren, altijd binnen het raamwerk van sociale vrede. Een groep van twintig Afrikaanse mama’s deed haar ronde in de metro om vandalisme te bestrijden en om rondhangende jongeren bij de hand te nemen.
Maman Mwadi is een van die Congolese vrouwen die zich sterk op het terrein engageren, meer bepaald voor de vredesopbouw en de ontwikkeling in de DRC. Ze is lid van meerdere vrouwenverenigingen, in de DRC én in België.
Zuster Marguerite Mwelwa Kapay
Zuster Marguerite is als geestelijke verbonden aan het Institut Séculier Missionnaire Saint-Jean-Baptiste waarvan het moederhuis zich in Kinshasa bevindt. In 2000 werd ze naar Kasenga in de DRC gestuurd.
Ze is daar de strijd aangegaan met ouders en overheden in verband met de gedwongen huwelijken van 12- en 13-jarige meisjes met oudere mannen. Ze heeft de vrouwen uit het dorp samengebracht in de vereniging ‘Maman debout construisons la paix’. Ze richtte er alfabetiseringscursussen in en droeg zo bij aan de ontvoogding van de vrouwen. Ze liet een kleuterschool bouwen en stelde voor de grotere meisjes ’s avonds een studiezaal ter beschikking om hen te beschermen tegen het verkrachtingsgevaar tijdens het regenseizoen. In iedere buurt van het dorp liet ze waterputten boren.
Zuster Marguerite heeft de mannen en de dorpshoofden warmgemaakt voor gelijke toegang tot goederen. Ze heeft hen doen begrijpen dat vrouwen ook recht op spreken en op familiegoederen hebben.
In het Centrum Amani te Brussel heeft ze meer dan tien jaar vrijwilligeswerk gedaan te midden van multiculturele vrouwen.
Hilde Naessens
Hilde Naessens zet zich al meer dan 40 jaar in voor de vredesbeweging. Haar engagement begon al als student, toen ze betrokken was bij een aantal acties voor vrede en manifestaties organiseerde. In de jaren ‘80 maakte ze deel uit van Cactus 80, een lokale groep die protesteerde tegen wapentransporten via Zeebrugge. Ze was ook actief bij het Vlaams Actiecomité tegen Atoomwapens en zat mee in de organisatie van talloze vredesacties en acties van burgerlijke ongehoorzaamheid. Momenteel is ze actief bij Vredesactie Nationaal. Twee jaar geleden richtte ze een lokale afdeling op in Brugge.
Als leerkracht niet-confessionele zedenleer doet ze ook aan vredesopvoeding, en onderwijst ze haar leerlingen over de vluchtelingenproblematiek – met woorden én daden. Daarnaast is ze begaan met het milieu en klimaat en nam ze deel aan belangrijke klimaatbetogingen. Tot slot is Hilde bestuurslid van GroenPlus, de ouderenwerking van Groen, waar ze regelmatig het thema vrede aankaart.
Modi Ntambwe
Modi Ntambwe, gespecialiseerd in empowerment van Afrikaanse vrouwen, in ontwikkeling en in vredesopbouw, kreeg de titel van Vredesvrouw voor haar engagement voor de rechten van vrouwen in de schoot van verschillende vrouwenorganisaties, in België en elders. Voor het bouwen van bruggen tussen mensen en gemeenschappen. Voor haar acties met het oog op de toepassing van Resolutie 1325 van de VN-Veiligheidsraad, meer bepaald om meer vrouwen aan de onderhandelingstafel te krijgen, daar waar de beslissingen genomen worden. En ten slotte voor haar inzet voor vrede samen met de Women’s International League for Peace and Freedom (WILPF) in de DRC.
Modi is al heel wat jaren een pleitbezorger voor vrede en vrijheid in de Afrikaanse gemeenschappen in België en de rest van de wereld. De samenwerking tussen de vrouwen in de DRC en die van de diaspora is zeer belangrijk.
In 2005 ontmoette ze Annie Matundu Mbabi (voorzitter van de WILPF), die haar mentor werd en haar vormde tot expert in Resolutie 1325 en de vervolgresoluties voor vrede en de deelname van vrouwen aan de besluitvorming m.b.t. het herstel en het behoud van vrede.
Christelle Pandanzyla
Sedert 2004 mobiliseert, sensibiliseert en handelt deze jonge activistische en ondernemende ambassadrice via meerdere intiatieven voor vrede.
Christelle strijdt voor de versterking van vrouwen zodanig dat ze onafhankelijk en autonoom kunnen worden. Ze is actief lid van meerdere nationale en internationale verenigingen en netwerken, zoals Sunshine (voor de weduwen uit Rwanda en Gabon) en Give One Project (politiek en economisch leiderschap van jonge vrouwen).
Binnen de radio- en TV-uitzendingen waarvoor zij bevoegd is, biedt ze een centrale plaats aan de stem van vrouwen. Het woord is bevrijdend!
Ze is mentor van een apolitiek platform dat ijvert voor de defeminisering van armoede, met de focus op de rechten van meisjes en de verbetering van hun levensstandaard, dit met het oog op een beter toekomstperspectief.
Vida Razavi
Vida Razavi kwam hier vier jaar geleden als Iraanse vluchtelinge aan. In het kader van ontwikkelingssamenwerking werkte ze een tijd als vrijwilligster in Kenia, Zambia en Ethiopië. In 2016 werd ze actief in het Buddyproject van de Vrouwenraad, waarbij ze nieuwkomers helpt met hun integratie in de samenleving. Als vrijwilligster bij YWCA-IVCA organiseert ze daarnaast de maandelijkse bijeenkomst Sounds of Cultures, waarbij deelnemers met elkaar in dialoog gaan. Zo empowert ze niet alleen vluchtelingenvrouwen, maar brengt ze ook meer harmonie in onze maatschappij.
Vida werkt ook in het Red Star Line Museum waar ze de verhalen en getuigenissen van nieuwkomers neerschrijft. Ze geeft workshops over diversiteit in scholen en aan organisaties. In al haar engagementen verbindt ze mensen om vredevol samen te leven.
Viviane Teitelbaum
Viviane Teitelbaum is acht jaar voorzitter geweest van de CFFB (Conseil des femmes francophones de Belgique) en vier jaar van de Lobby européen des femmes (LEF). Ze heeft steeds de rechten van vrouwen verdedigd (strijd tegen de loon- en de pensioenkloof, betere kinderopvang), ze heeft altijd gevochten tegen iedere vorm van geweld (intimidatie, verkrachting, prostitutie) en tegen handel in vrouwen. Vrouwen moeten zelf kunnen kiezen voor een abortus, ze moeten ook economisch onafhankelijk kunnen zijn. Feminisering van armoede was en is een van haar stokpaardjes.
In 2015 steunde ze de actie van de Burundese vrouwen na de staatsgreep. Ze was co-auteur van een voorstel van resolutie door het Franstalig Brussels Parlement over de situatie in Burundi en het belang van de betrokkenheid van vrouwen bij de inspanningen voor vrede en stabilisatie.
Viviane Teitelbaum heeft de principes van VN-Resolutie 1325 altijd zwaar verdedigd.
Els Van Hoof
Politica Els Van Hoof zet zich al heel haar carrière in voor gelijke kansen en duurzame vrede. Ze begon als raadgeefster bij vredesvrouw Miet Smet in de cel Gelijkekansenbeleid en werd later nationaal voorzitter van de werkgroep Vrouw & Maatschappij. Binnen die functie streed ze gedurende dertien jaar tegen geweld op vrouwen, voor pariteit in besturen en een betere combinatie van arbeid, zorg en gezin.
Els combineerde haar voorzitterschap met een aantal andere functies: projectverantwoordelijke in de NGO Wereldsolidariteit, raadgeefster op het kabinet van de minister-president, senator en Kamerlid. Bovendien deed ze onderzoek naar de genderdimensie van conflictpreventie en vredesopbouw, wat zich vertaalde in talloze acties in verschillende landen, zoals Congo, Saoedi-Arabië en uiteraard België. Van het bestrijden van oorlogseconomie tot genitale verminking, Els werkt steeds vanuit een sterke innerlijke overtuiging om het lot van alle meisjes en vrouwen ter wereld te verbeteren.
Monique Verdict
Monique Verdickt is niet alleen een moeder voor haar eigen kinderen, maar ook voor andere moeders. Zo verzamelde ze met behulp van kennissen en vrienden kinderkleertjes en andere spullen voor kansarme ouders. In 1994 richtte ze de vzw Moeders voor Moeders op. De organisatie richt zich op (alleenstaande) ouders met kinderen tot en met 12 jaar die zelf niet kunnen instaan voor de noodzakelijke uitgaven van een gezin, en voorziet hen van kleren, voedsel en andere spullen.
Daarnaast zet Moeders voor Moeders in op activiteiten voor moeders van deze gezinnen. Elke dinsdag en donderdagvoormiddag zijn ze er met hun kinderen welkom voor een moment van rust en vrede. Dat is broodnodig, want wekelijks komen er zo’n 600 moeders langs.
In 2000 richtte de vzw het eerste vondelingenluik in België op: een menswaardige oplossing voor moeders die geen uitweg zien met hun pasgeboren baby. De vondelingen kunnen geadopteerd worden.
